Πέμπτη 13 Μαΐου 2021

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΧΑΡΟΥΠΙΑΣ ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΣΟΓΕΙΑ

 

Η Καλλιέργεια της χαρουπιάς στην Γερμασόγεια

Η χαρουπιά σαν δέντρο που αντέχει στις  καιρικές συνθήκες της Μεσογείου, και σαν φυτό με ελάχιστες απαιτήσεις αποτέλεσε για χρόνια σημαντική πηγή εισοδήματος για Κύπριους γεωργούς  . Δίκαια  τα χαρούπια ονομαστήκαν ο μαύρος χρυσός της Κύπρου  

Κατά την  γενική καταγραφή των περιουσιών που έγινε το 1923 για σκοπούς λειτουργίας του κτηματολογίου καταγράφηκαν στην Γερμασόγεια 31,827 χαρουπιές και  3614  ελιές

Να σημειωθεί ότι  κατά την  γενική καταγραφή εκτός από την γη και τα κτίρια δόθηκαν  τίτλοι ιδιοκτησίας και στις χαρουπιές και τις ελιές , αφού αποτελούσαν πηγή εισοδήματος στους ιδιόκτητες τους

Άλλο σημαντικό είναι ότι σε γη, υπήρχαν δέντρα που ανήκαν  σε άλλα   πρόσωπα και όχι στον ιδιόκτητη της γης


 

Τα καλοκαίρια  στην Γερμασόγεια μαζεύονταν μεγάλος αριθμός εποχιακών εργατών από πολλές περιοχές της Κύπρου, κυρίως από την Πάφο και την ορεινή Πιτσιλιά,     για να εργαστούν στον θερισμό και το μάζεμα των χαρουπιών.

Ο  πρώην   Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Γιαννάκης Μάτσης ,σε συνέντευξη του ανάφερε ότι μικρός, ερχόταν με τον παππού του από το Παλαιχώρι ανεβαίνοντας την οροσειρά της Παπούτσας, στην Γερμασόγεια για   να εργαστούν στον θερισμό και το μάζεμα των χαρουπιών.

Οι εποχιακοί   εργάτες εργοδοτούνταν  από τους μεγαλοκτηματίες της Γερμασόγειας . Λόγο του καλοκαιριού, ο βραδινός ύπνος γινόταν στις αυλές , στρωματσάδα και κάτω από τα άστρα . Το μεσημεριανό φαγητό και κάθε μεσημέρι ήταν το πιλάφι . 

 

Η διάθεση των χαρουπιών γινόταν μέσω της Συνεργατικής, η οποία τα διάθετε στην Συνεργατική Ένωση Διαθέσεως  Χαρουπιών  Λεμεσού . Εκτός από την Συνεργατική, χαρούπια αγόραζε και ο Στέλιος  Κράνος  , ο οποίος διάθετε μεγάλες εκτάσεις με χαρουπιές .

Η διαφορά ήταν ότι ο ιδιώτης , πλήρωνε άμεσα , ενώ ο Συνεργατισμός αργότερα και αφού γινόταν η εξαγωγή των χαρουπιών           

Από αρχείο ΣΠΕ   ποσότητες χαρουπιών που διατέθηκαν μέσω της εταιρείας 

 

Χρόνος

Ποσότητα σε οκάδες

Αξία

£

Χρόνος

Ποσότητα σε οκάδες

Αξία

£

1946

1008.440

3520

1958

112.593

2330

1947

168.485

3847

1959

116.782

 

1948

197.657

3253

1960

50.755

1193

1949

105.329

1609

1961

53.659

 

1950

126.222

2629

1962

241.300

4604

1951

110.493

2171

1962

241.300

4604

1952

90.315

2235

1962

241.300

4604

1953

153.189

3641

1963

307.392

 

1954

162.308

3976

1964

93.614

 

1955

134.905

3302

1965

40.671

 

1956

66.103

1993

1967

287.960

 

1957

129.300

2708

 

 

 

 

Χαρακτηριστικό της αξίας της χαρουπιάς  φαίνεται από την πιο κάτω περίπτωση

Ο Κυριάκος Λαζαρή, μοίρασε σε τεσσάρα παιδιά του κτήμα που είχε στην περιοχή του χωρίου της Μουτταγιάκας . 

Ο διαμοιρασμός του κτήματος δεν έγινε με βάση την έκταση , αλλά με βάση τον αριθμό των χαρουπιών. 

Όλα τα παιδιά πήραν ίσο αριθμό δέντρων , αλλά δεν πήραν και ίση έκταση γης  

Την  λιγότερη έκταση  γης  πήρε το μερίδιο  στο οποίο , οι χαρουπιές ήταν πυκνοφυτεμένες 

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 , η καλλιέργεια της χαρουπιάς εγκαταλείφτηκε . 

Χιλιάδες δέντρα υλοτομήθηκαν για να χρησιμοποιηθούν τα  ξύλα τους σαν καύσιμη ύλη.  

 Η καταστροφή ολοκληρώθηκε με τις κατά καιρούς πυρκαγιές                                                                                  

   Σήμερα ελάχιστα  δέντρα υπάρχουν στην περιοχή , τα οποία  και αυτά καταστρέφονται από την ποντίκα